Κλιματική Αλλαγή – Έκρηξη του Μεταναστευτικού και η Αναλυτική Προσέγγιση των Κοινωνιών

ΕΙΔΙΚΑ ΣΕΜΙΝΑΡΙΑ

ΣΤΗΝ ΨΥΧΟΘΕΡΑΠΕΙΑ ΚΑΙ ΤΗ ΔΥΝΑΜΙΚΗ ΤΩΝ ΟΜΑΔΩΝ

2023 – 2024

3ο Ειδικό Σεμινάριο

Σάββατο, 30 Μαρτίου 2024 – ώρα: 10:15-16:00

 

Κλιματική Αλλαγή – Έκρηξη του Μεταναστευτικού  και η Αναλυτική Προσέγγιση των Κοινωνιών

ΚΑΣΤΡΙΝΗ ΜΙΧΑΕΛΑ: Ψυχολόγος, Ψυχοθεραπεύτρια, Ομαδική Αναλύτρια, Msc Κλινικής Ψυχολογίας

ΠΡΟΣΦΥΓΙΚΕΣ ΡΟΕΣ ΥΠΟ ΤΟ ΠΡΙΣΜΑ ΤΗΣ ΟΜΑΔΙΚΗΣ ΑΝΑΛΥΣΗΣ

Στη σημερινή παρουσίαση θα μιλήσουμε για τις προσφυγικές ροές και τη θέαση αυτών από πλευράς ομαδικής ανάλυσης. Θα αναφερθούν σημαντικές κατηγορίες προσφυγικών ροών με ιδιαίτερη αναφορά στους περιβαλλοντικούς πρόσφυγες και τη σύνδεση αυτών με τις περιβαλλοντικές διαταραχές και την έντονη κλιματική αλλαγή.

Η συνεισφορά της ομαδικής ανάλυσης σε ακραία κοινωνικά γεγονότα έχει υπάρξει καθοριστική. Η προσφυγική κρίση των τελευταίων ετών στην Ευρώπη, έχει επιφέρει έντονο κοινωνικό τραύμα τόσο στον προσφυγικό πληθυσμό όσο και στις κοινωνίες – υποδοχής.

Το κοινωνικό τραύμα για την ομαδική ανάλυση περιγράφεται καλύτερα μέσω της προσέγγισης του Earl Hopper και την 4 η βασική υπόθεση της μη συνοχής (incohesion) των κοινωνικών συστημάτων. Εγείρονται άμυνες όπως διχοτόμηση (splitting), περίκλειστες σχέσεις (encapsulation), άγχος αφανισμού και φαινόμενα συσσωμάτωσης (aggregation) και μαζικοποίησης (massification). Η ανάγκη κινητοποίησης της κοινωνίας για την καλύτερη μελλοντική αντιμετώπιση της ευάλωτης αυτής ομάδας, αλλά και η ανάγκη συνοχής της μεγάλης ομάδας της ελληνικής κοινωνίας, είναι ζωτικής σημασίας και η ομαδική ανάλυση μπορεί να συνεισφέρει σε αυτό.

Βιβλιογραφία

1. Γαβριλάκης, Κ., & Σοφούλης, Κ. (2005). Μια κριτική εξιστόρηση των «Γεγονότων» στο χώρο της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης. Στο Α. Γεωργόπουλος, Περιβαλλοντική Εκπαίδευση, ο νέος πολιτισμός που αναδύεται… Αθήνα: Gutenberg.
2. Δανιλάκης, Β. (2020). Το ζήτημα των Περιβαλλοντικών Προσφύγων στα πλαίσια διαχείρισης καταστροφών και κρίσεων σε περιφερειακό και διεθνές επίπεδο. greenapple.gr.
3. Μαντά, Α. (2021). Περιβαλλοντικές αλλαγές και μετανάστευση.
4. Τσουμπάρης, Δ. (2010, Ιανουάριος). Ποιοί είναι τελικά οι περιβαλλοντικοί πρόσφυγες; Οι πολιτικές προεκτάσεις της συζήτησης. Επιθεώρηση Κοινωνικών Ερευνών , σσ. 31-66.
5. Abel, G., Brottrager, M., Cuaresma, J. C., & Muttarak, R. (2019, January). Climate, Conflict and forced migration. Global Environmental Change, 54, σσ. 239-249. Παπαδημητρίου, 2001)
6. Alexander, J. C., Eyerman, R., Giesen, B., Smelser, N. J., & Sztompka, P. (2004). Cultural trauma and collective identity. Berkeley and London: University of California Press.
7. Bates, D. C. (2002, May). Environmental Refugees? Classifying Human Migrations Caused by Environmental Change. Population and Environment, 23 (5), σσ. 465-477.Κάτσαρης, 2010
8. Bedarff, H., & Jacobeit, C. (2017). Climate Change, Migration and Displacement, The Underestimated Disaster. Hamburg: Greenpeace. Westing, 2009
9. Biermann, F., & Boas, I. (2007). Preparing for a Warmer World. Towards a Global Governance System to Protect Climate Refugees. Global Governance Project. Evans, E. (2021). Care Movements, Climate Crisis, and Multi-Species Refugees. Στο E. M. Evans, Like an Animal: Critical Animal Studies Approaches to Borders, Displacement, and Othering (E-Book ISBN: 9789004440654 εκδ., σσ. 161-181). Brill.
10. Freccero, J., Biswas, D., Whiting, A., Alrabe, K., & Seelinger, K. T. (2017). Sexual exploitation of unaccompanied migrant and refugee boys in Greece: Approaches to prevention. PLoS medicine, 14(11), e1002438.
11. Frohlich, C. J. (2020). Drought, flight, conflict: «climate migration» as a driver for conflict? Στο J. S. Michael Brzoska, Climate Change, Security Risks, and Violent Conflicts: Essays from Integrated Climate Research in Hamburg (σσ. 175-193). Hamburg: Hamburg University Press.
12. Garland, C. (2010). The groups’ book: Psychoanalytic group therapy: Principles and practice. London: Karnac Books.
13. Gemenne, F. (2011). How they became the human face of climate change. Research and policy interactions in the birth of the «environmental migration» concept. Στο E. P. Piguet, Migration and Climate change (σσ. 225-259). Cambridge: Cambridge University PressΤασούλας, 2021,
14. Gitau, L. (2018). Trauma-sensitivity and peacebuilding (Vol. 91). Berlin: Springer International Publishing.
15. Hopper, E. (2003). Traumatic experience in the unconscious life of groups: The fourth basic assumption: Incohesion: Aggregation/massification or (ba) I: A/M (Vol. 23). London: Jessica Kingsley Publishers.
16. Hopper, E., & Weinberg, H. (Eds.). (2011). Social unconscious in persons, groups and societies, The, Volume 1: Mainly theory. London: Karnac Books.
17. IOM. (2007). Discussion note: Migration and the Environment. MC/INF?288, 94th Session
18. Kelley, C. P., Mohtabi, S., Cane, M. A., Seager, R., & Kushnir, Y. (2015, March 2). Climate change un the fertile crescent and implications of the recent Syrian drought. Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America, 112 (11), σσ. 3241-3246.
19. Kleinberg, J. L. (Ed.). (2015). The Wiley-Blackwell handbook of group psychotherapy. Madley and Oxford: John Wiley & Sons
20. Menschner, C., & Maul, A. (2016). Key ingredients for successful trauma-informed care implementation. Trenton: Center for Health Care Strategies, Incorporated.
21. Myers, N. (1993). Environmental refugees in a globally warmed world. Bioscience, 43, σ. 752.
22. Ormay, A. T. (2018). The social nature of persons: One person is no person. Abingdon and New York: Routledge/Taylor & Francis Group
23. Rigaud, K. K., de Sherbinin, A., Jones, B., Bergmann, J., Clement, V., Ober, K., et al. (2018). Groundswell: Preparing for Internal Climate Migration. Washington, DC: World Bank.
24. Rohr, E. (2018). World in motion—The emotional impact of mass migration. Group Analysis, 51(3), 283-296. DOI: 10.1177/0533316418784697
25. Science for Environment Policy. (2015). Migration in response to environmental change. Bristol: European Commission DG Environment by the Science Communication Unit.
26. Stjepanović, T. (2020). The healing power of an analytical group in working through the trauma of rape. Group Analysis, 53(4), 482-497. DOI: 10.1177/0533316420948173
27. Tucker, S. (2011). Psychotherapy groups for traumatized refugees and asylum seekers. Group Analysis, 44(1), 68-82. DOI: 10.1177/0533316410390478
28. Urlić, I. (2004). Trauma and reparation, mourning and forgiveness: The healing potential of the group. Group Analysis, 37(4), 453-471. DOI: 10.1177/0533316404047780
29. Volkan, V. D. (2017). Immigrants and refugees: Trauma, perennial mourning, prejudice, and border psychology. London: Karnac Books Ltd.
30. Weinberg, H., Nuttman-Shwartz, O., & Gilmore, M. (2005). Trauma groups: An overview. Group analysis, 38(2), 187-202. DOI: 10.1177/0533316405052378
31. Zetter, R. (2007). More Labels, Fewer Refugees: Remaking the Refugee Label in an Era of Globalization. Journal of Refugee Studies, 20 (2), σσ