ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΟ ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ
ΣΤΗΝ ΨΥΧΟΘΕΡΑΠΕΙΑ ΚΑΙ ΤΗ ΔΥΝΑΜΙΚΗ ΤΩΝ ΟΜΑΔΩΝ 2014-2015
Δευτέρα 19/10/2015
Θέμα: Η Οικογένεια και η Κοινότητα στη Λογοτεχνία: Η περίπτωση της «Λωξάντρας»
Εισηγητής: Γεράσιμος Ρεπάσος, Ψυχοθεραπευτής, Ομαδικός Αναλυτής, Ιδρυτικό Μέλος και Μέλος της Εκπαιδευτικής Επιτροπής του Οργανισμού, Ειδικός στη Διοίκηση και τον Κοινωνικό Σχεδιασμό.
Η Μαρία Ιορδανίδου έγραψε τη «Λωξάντρα» όταν διένυε την έβδομη δεκαετία της ζωής της, το 1963, βιογραφώντας στην πραγματικότητα τη γιαγιά της. Ξεκίνησε μάλιστα το συγγραφικό της έργο σε πείσμα όσων τη θεωρούσαν πολύ μεγάλη για να κάνει οτιδήποτε πλην των στερεοτύπων της εποχής των γηρατειών. Ευτυχώς, συν Θεώ, η συγγραφική σταδιοδρομία της κράτησε ένα τέταρτο του αιώνα και η «Λωξάντρα» της κατέστη ένα από τα πιο πολυδιαβασμένα αφηγήματα της νέας Ελληνικής Λογοτεχνίας.
Η «Λωξάντρα», για την ακρίβεια η τηλεοπτική μεταφορά της από το σεναριογράφο Χρήστο Δοξαρά, το σκηνοθέτη Γρηγόρη Γρηγορίου, σε μουσική της Ελένης Καραΐνδρου με τη Μπέτυ Βαλάση στον ομώνυμο ρόλο, όντας η τελευταία ασπρόμαυρη σειρά της ελληνικής τηλεόρασης, κατέκτησε ρεκόρ τηλεθέασης και μέχρι σήμερα όταν προβάλλεται κερδίζει το ενδιαφέρον του κοινού αμείωτο.
Η Λωξάντρα υπήρξε πραγματικά. Έζησε στο δεύτερο μισό του 19ου και τις αρχές του 20ου αιώνα, στην Πόλη και την Αθήνα.
Μέσα από την ιστορία της ζωής της ιστορούνται οι μικρές προσωπικές ιστορίες των ανθρώπων που αποτελούν τον περίγυρό της. Η οικογένεια, το σόι, οι γειτονιές που έζησε, η Πόλη κι άλλες πόλεις, οι λαοί απ᾽ τους οποίους προέρχονται οι άνθρωποι αυτού του περίγυρου, είναι μια σειρά από ανθρώπινους κύκλους μικρότερους και μεγαλύτερους μέσα στους οποίους κινείται με απαράμιλλη άνεση.
Αρχόντισσα στο δικό της σπίτι, μεταφέρει αυτή την πνευματική αρχοντιά όπου βρεθεί χωρίς καμιά επιτήδευση.
Σεβόμενη την πίστη των άλλων, πιστεύει στο Θεό με έναν τρόπο απολύτως φυσικό, έχοντας ιδιαίτερη σχέση με την Παναγία: της μιλάει και της συμπεριφέρεται ακριβώς όπως ένα παιδί στο γονιό του. Ακριβώς.
Το ίδιο κάνει και με τις υπερέχουσες εξουσίες. Χωρίς ίχνος μεμψιμοιρίας ή δουλοπρέπειας ζητά και λαμβάνει και πάντως χρησιμοποιεί τη δική της φιλοτιμία ως φάρμακο για το ναρκισσισμό των κατόχων της όποιας δύναμης, πολιτικής, οικονομικής, σωματικής.
Μέσα σε μια κοινωνία με ένα σωρό φυλές ανθρώπων, ένα σωρό πολιτιστικές, θρησκευτικές και κοινωνικές διαφορετικότητες – της μόδας ο όρος στην εποχή μας, η Λωξάντρα κρατάει μέχρι τα τελευταία της μιαν άφθαρτη παιδικότητα, την προβάλλει συνεχώς σε όλους όσους σχετίζεται και μ᾽ αυτό τον τρόπο φτιάχνει γύρω της συνεχώς μια φωτεινή περιοχή. Ουδείς μπορεί να μείνει αμέτοχος αν πλησιάσει, η παιδική επιμονή της κυριαρχεί. Είναι βεβαίως δικαίωμα των άλλων να παραμείνουν σε επαφή ή όχι. Η αγάπη κάνει χώρο στην ελευθερία.
Η «Λωξάντρα» νομίζω πέτυχε γιατί κατάφερε αυτή την ευλογημένη ισορροπία να τη διηγηθεί σε μιαν ανθρώπινη ιστορία, με λύπες και χαρές, με γέννες και αποδημίες, με χωρισμούς και ζευγαρώματα, με σκανταλιές και ευεργεσίες, με νοστιμιές και γλύκες.
«Κι ένα καλοκαιριάτικο μεσημέρι, ξαφνικά κι ανώδυνα, το Σήμερα έγινε Πάντα».