ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΟ ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ
ΣΤΗΝ ΨΥΧΟΘΕΡΑΠΕΙΑ ΚΑΙ ΤΗ ΔΥΝΑΜΙΚΗ ΤΩΝ ΟΜΑΔΩΝ
2014-2015
Θέμα: Θεραπευτικές Ιδιότητες της Αναλυτικής Ομάδας
Εισηγήτρια: Μαργαρίτα Κρητικού, Ψυχίατρος, Ομαδική Αναλύτρια, Πρόεδρος του Ελληνικού Οργανισμού Ψυχοθεραπείας και Παιδείας στην Ομαδική Ανάλυση (HOPE in GA) και της Επιστημονικής Επιτροπής του, Εκλεγείσα Πρόεδρος και Εκπαιδεύτρια στον International Organisation of Group Analytic Psychotherapy (IOGAP) – Μελβούρνη. Εκπρόσωπος της HOPE στο EFPP-Group Psychotherapy Section. Ταϋγέτου 14, Κηφισιά 14562, τηλ. 2108081114 – 6932768677
Περίληψη
Κάθε άτομο γεννιέται και αναπτύσσεται σ’ ένα δίκτυο οικογενειακών και μετέπειτα ομαδικών σχέσεων. Η πρωταρχική δυάδα μητέρας – παιδιού περιβάλλεται από την οικογένεια. Η προσωπικότητα διαμορφώνεται μέσω προβλητικών ταυτοποιήσεων και εσωτερικεύσεων των αλληλεπιδρώντων σχέσεων. Η εξέλιξη Εαυτού γίνεται ανάλογα με τις δυνατότητες και τη φύση αυτών των δικτύων.
Η Αναλυτική Ομάδα είναι το πλαίσιο επανόρθωσης και αποκατάστασης των ελλειμμάτων και διαταραχών των πρωταρχικών ομάδων.
Η θεωρία της Ομαδικής Ανάλυσης είναι συνθετική και προέρχεται από την ψυχανάλυση, την κοινωνική ψυχολογία, την ψυχολογία Gestalt, την συστημική θεωρία και την κοινωνιολογία. Το άτομο μπορεί να κατανοηθεί μόνο ως αλληλοσυνδεόμενος κόμβος ενός πλέγματος σχέσεων.
Ο Foulkes (1898-1976) ανέπτυξε την ομαδικοαναλυτική θεραπεία «του ατόμου, μέσα στην ομάδα, από την ομάδα συμπεριλαμβανομένου και του θεραπευτή» (of the individual, in the group, by the group, including the conductor).
Στην Αναλυτική Ομάδα δεν υπάρχουν αποκλεισμοί ή διακρίσεις. Η αποδοχή και η χωρητικότητα της διαφορετικότητας βιώνεται ως «κοινωνικός μικρόκοσμος» (social microcosm), με την εκπαίδευση του Εγώ-εν δράσει (Ego training in action). Σε βαθύτερο επίπεδο η ομάδα και ο θεραπευτής βιώνονται ως μητρική και πατρική φιγούρα αντίστοιχα.
Η έννοια της matrix είναι θεμελιώδης στην Αναλυτική Ομάδα και σημαίνει δίκτυο. Δίκτυο και αλληλεπιδράσεις επικοινωνιών, διαδικασιών, συναισθημάτων και σκέψεων των μελών της ομάδας.
Θα αναπτυχθούν οι ειδικοί θεραπευτικοί παράγοντες (φαινόμενα καθρεφτίσματος, αντήχησης, πυκνωτή και αλυσίδας), η πολλαπλή αντιμεταβίβαση (multiple transference) και η πολλαπλή ενσυναίσθηση (multiple empathy).
Η Αναλυτική Ομάδα δίνει την δυνατότητα Διατήρησης, Επανόρθωσης (Repair) και Επαναπροσδιορισμού (Restoration) του εαυτού.
Η προσωπικότητα και η παιδεία του Ομαδικού Αναλυτή είναι υψίστης σημασίας για την διαφύλαξη των ορίων της ομάδας και της αναλυτικής κουλτούρας.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
1. Brown, D. & Zinkin, L. (2000) The Psyche and the Social World. Developments in Group-Analytic Theory, London and Philadelphia: Jessica Kingsley Publishers.
2. Dalal, F. (1998) Taking the Group Seriously: Towards a Post-Foulkesian Group Analytic Theory, London: Jessica Kingsley.
3. De Mare, P. (1996) Koinonia: From Hate through Dialogue to Culture in the Large Group, London: Karnac Books.
4. Foulkes, S.H. & Foulkes El. (1989) Selected Papers: Psychoanalysis and Group Analysis, London: Karnac Books.
5. Foulkes, S.H. (1975) Group Analytic Psychotherapy. Methods and Principles, London: Maresfield.
6. Hopper, E. (2006) Theoretical and Conceptual Notes Concerning Transference and Countertransference Processes in Groups, and the Social Unconscious: Part I, Group Analysis Vol 39(4):549-559.
7. Kritikou, M. (2000) Hellenism, Group-Analytic Training and the Median Group, Group Analysis, Vol 33. March.
8. Κritikou, M. (2003) Narratives in small, medium and large groups of the Group Analytic Paideia, διάλεξη στο EGATIN Study-Days, «Narratives in Groups» στη Στοκχόλμη.
9. Κritikou, M. (2008) Acting-Out in Groups, διάλεξη στο 3ο Μεσογειακό Συνέδριο της IAGP-SEPTG, στη Βαρκελώνη, Φεβρουάριος.
10. Kritikou, M. (2011) Differences and Similarities of Bion and Foulkes, διάλεξη στην IOGAP, Μελβούρνη.
11. Nitsun, M. (1996) The Anti-Group: Destructive Forces in the Group and Their Creative Potential (International Library of Group Psychotherapy and Group Process), London and New York: Routledge.
12. Symington, J. & N. (1996) The Clinical Thinking of Wilfred Bion, London: Routledge.
13. Winnicott, D.W. (1979) The child, the play and the reality, Athens: Kastaniotis.