ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ
ΣΧΕΣΕΙΣ ΤΩΝ ΑΝΘΡΩΠΩΝ – ΣΧΕΣΕΙΣ ΤΩΝ ΦΥΛΩΝ
Θέμα: “Εφαρμογή της Οικογενειακής Θεραπείας στα Ψυχοσωματικά: Η Τροποποίηση της Πλαστικότητας του Εγκεφάλου μέσα από την Οικογένεια”.
Εισηγήτρια: Κατερίνα Μελά, Νευρολόγος – Ομαδική Αναλύτρια, Διευθύντρια της Παιδείας Ομαδικών Αναλυτών, Ιδρυτικό Μέλος του Οργανισμού και Μέλος της Επιτροπής Παιδείας του, Μέλος της International Academy of Granada, Μέλος του Board of Directors της I.A.G.P, Chair του Educational Committee της IAGP και Full Member της GAS (London) / Λεωφ.Αρτάκης 44, Ανω Νέα Σμύρνη 17124, Τηλ.: 6932470944, Ε-mail: catherine_mela@yahoo.com
ΠΕΡΙΛΗΨΗ
….»Ο,τι μαζί συνδέεται, μαζί πυροδοτείται..»
Με αυτήν την φράση, θα προσπαθήσουμε να προσεγγίσουμε την μυθική συμμετοχή αυτού που αποκαλείται Ψυχική Ταυτότητα, όπως καταγράφεται στον αρχέγονο κόσμο πού διατηρείται αποθηκευμένος στον Προμετωπιαίο λοβό του Εγκεφάλου.
Κάθε ίχνος μνήμης που θα προστεθεί στην μεταγενέστερη ζωή, συχνά θα έχει ήδη δεχτεί την τροποποίηση και την μεταβολή που θα υποστεί με βάση νέα μοντέλα μηχανισμών άμυνας, τα οποία καθορίζονται από τον περιβάλλοντα χώρο ωρίμανσης και ανάπτυξης του ατόμου και τις σχέσεις που διαμορφώνονται σε αυτόν, με σκοπό την μείωση ή και την αποφυγή του άγχους το οποίο εκλύεται και συνοδεύει την κάθε αλλαγή. Τελικός σταθμός της διαδικασίας είναι η προσαρμογή -ή όχι- στις νέες συνθήκες.
Ο Κοινωνικός Εγκέφαλος δομείται σύμφωνα με τις εμπειρίες και τις δραστηριότητες των νευρωνικών συνάψεων που άλλοτε δραστηριοποιούνται, άλλοτε τροποποιούνται ή και απενεργοποιούνται.
Η Πλαστικότητα του Εγκεφάλου, δηλαδή η συνεχής δραστηριότητα των νευρωνικών κυκλωμάτων και συνάψεων στο «παιχνίδι» της προσαρμογής με το περιβάλλον, αποσκοπεί στην διατήρηση της λεγόμενης Κυτταρικής Μνήμης. Γενικότερα η διαδικασία ανάκλησης της μνήμης καθορίζει και τους μηχανισμούς του εγκεφάλου που θα συμμετάσχουν στην διαδικασία αποτύπωσης της κάθε εμπειρίας σε συνειδητό η όχι επίπεδο.
Ο εσωτερικευμένος κόσμος και οι σχέσεις του ατόμου, επιδέχονται τις μεταβολές των εκάστοτε αλλαγών, πρωτογενώς προερχόμενες από την οικογένεια-όταν, εφόσον, και υπό οποιαδήποτε μορφή αυτή υπάρχει- και αργότερα από τις κοινωνικές, φυσικές και πολιτικές δομές στις οποίες το άτομο εντάσσεται κατά την διάρκεια της ζωής του..
Θεμελιώδης είναι η θεωρία του Brown για τις πρώιμες σχέσεις του παιδιού με την μητέρα.
Η Λακανική θεώρηση σύμφωνα με την οποία όπου «…υπάρχει Ζωή, Υπάρχει και Ελπίδα, και όπου υπάρχει Ελπίδα υπάρχει και Επιθυμία…», αποτελεί τον καμβά όπου θα αποτυπωθούν τα μεταγενέστερα συναισθήματα του ατόμου, γεφυρώνοντας την απόσταση μεταξύ ανάγκης και επιθυμίας. Μπορούμε άραγε να αναλογιστούμε τις ορμονικές και νευροχημικές γέφυρες που αναπτύσσονται ως καθρέπτης αυτών των διαδικασιών?
Άραγε η οικογενειακή θεραπεία μπορεί να τις αποκαταστήσει εφόσον αυτές διαταραχθούν? Ποιες είναι άραγε οι ενδεικνυόμενες ψυχοθεραπευτικές παρεμβάσεις καθ’ όλη την διάρκεια της ζωής που γεφυρώνουν το χάσμα ή το τραύμα, όταν αυτό προκληθεί αποτρέποντας έτσι την σωματοποίησή του?
Το νεογέννητο, με το πρώτο κλάμα της ζωής του, υποδηλώνει την ανάγκη ανεύρεσης ενός εμπεριέκτη. Το ίδιο υποδηλώνει και η κορτιζόλη… Κάθε μορφή ψυχικού πόνου ανάγει σε υπερδραστηριοποίηση πολλών νευρωνικών κυκλωμάτων και στην απορρύθμιση της φυσικής ομοιόστασης του οργανισμού. Θα μπορούσε άραγε να ρυθμιστεί ή και να καθοριστεί η έκφραση της Νευρομεταβίβασης και της Νευρορύθμισης σε ένα ασφαλές πλαίσιο «εμπεριέχειν» και «ανήκειν» όπως αυτό μιας οικογένειας ή μιας αναλυτικής ομάδας?
(από το δημοσιευμένο άρθρο της Mela, C., «Reflection on the New Dialectic of Group Analysis and Brain Plasticity…»Group Analytic Context, December 2009, issue no 46, Group Analysis Journal, SAGE Publications for the Group Analytic Society( London).
