ΑΝΟΙΧΤΗ ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΗΜΕΡΙΔΑ
H ΚΟΥΚΛΑ ΣΤΗΝ ΟΜΑΔΙΚΗ ΨΥΧΟΘΕΡΑΠΕΙΑ
Εισηγήτρια: Ιουλία Βεντουράτου, Κοινωνική Ανθρωπολόγος, Ομαδική Αναλύτρια, Απόφοιτος της Παιδείας Ομαδικών Αναλυτών της HOPE in GA, μέλος της παιδείας στην Παιδαγωγική Warldorf και της International Association of Group Psychotherapy and Group Processes (IAGP). Αμαλίας 2, Κηφισιά. Τηλ.: 6938 84 72 87, e-mail: i_ventouratou@yahoo.gr
ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Η ομιλία αφορά μία μικρή εισήγηση περί της συμβολής της κούκλας στην ομαδική ψυχοθεραπεία. Τα τελευταία χρόνια έχουμε δει πόσο αποτελεσματική είναι η χρήση της τέχνης στο ομαδικοαναλυτικό πλαίσιο και σε ψυχοθεραπευτικούς χώρους. Η κούκλα αποτελεί ένα αντικείμενο το οποίο μέσα από την κατασκευή της και τη δραματοποίηση απελευθερώνει την επικοινωνία και δίνει άπειρες μεταμορφωτικές και εκφραστικές δυνατότητες στο ομιλούν υποκείμενο. Αυτό την καθιστά ένα εργαλείο θεραπείας πολύ ισχυρό μέσα σε ένα θεραπευτικό πλαίσιο.
Ως θεραπευτικό εργαλείο η χρήση της ξεκινά από την προϊστορική εποχή, από αρχαίες παραδόσεις όπου χρησιμοποιείτο θεραπευτικά (Αμερικανική Παράδοση, Μπαλινέζικη πρακτική, Αφρική).
Η κύρια συμβολή της έγκειται στην αποταύτιση από το εγώ και τον εσωτερικό πόνο – φόβο που συχνά παγώνει την ομιλία και την κίνηση. Η ικανότητα του θεραπευόμενου να αναπαραστήσει και να προβάλει στην κούκλα συναισθήματα, να λεκτικοποιήσει μέσα από αυτή ότι δυσκολεύεται να πει και να πράξει είναι μια διαδικασία πολύ παραγωγική και απελευθερωτική.
Στην ομαδική ψυχοθεραπεία η διάσταση της ομαδικής έκφρασης χαλαρώνει περισσότερο τις αντιστάσεις και παρέχει έναν ασφαλή χώρο προς επεξεργασία του υλικού και συζήτηση μεταξύ των συμμετεχόντων.
BΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
1. Bufano, A. (2002) Πάνω στην ερμηνεία της κούκλας. Tito Lorefice, La marionnete aujourd’hui. Περιοδικό ΝΗΜΑ.
2. Cattanach, A. (1994) Θεραπεία μέσω παιχνιδιού. Αθήνα: Σαββάλας
3. Dalley, T., Case, K., Schaverien, J., Weir, F., Halliday, D., Nowell, P. & Waller, D. (1987) Images of Art Therapy – New development in Theory and Practice. London: Tavistock Publications
4. Foulkes, S.H. (1948) Introduction to Group Analytic Psychotherapy. London: Maresfield Library.
5. Foulkes, S.H. (1957) Group Psychotherapy – The psychoanalytic Approach. London: KARNAC.
6. Foulkes, S.H. (1964) Therapeutic Group Analysis. London: KARNAC
7. Foulkes, S.H. (1975) Group Analytic Psychotherapy – Method and Principles, London: KARNAC.
8. Jung, C.G. (1988) Τέσσερα Αρχέτυπα. Αθήνα: Ιαμβλίχος
9. Liebmann, M. (1986) Art Therapy for Groups – A handbook of themes, games and exercises. Cambridge: Brookline Books.
10. Mc Neilly, G. (2006) Group Analytic Art Therapy, London and Philadelphia: Jessica Kingsley Publishers
11. Schumann P. (1999) Ποια είναι η θέση της κούκλας και των παραστατικών αντικειμένων στο τέλος του 20ου αιώνα. TDR, T163, Περιοδικό ΝΗΜΑ.
12. Ulman, E. A. & Levy, C. (1980) Art Therapy viewpoints. New York: Schocken Books.
13. Winnicott, D. W. (1971) To παιδί, το παιχνίδι και η πραγματικότητα. Αθήνα: Καστανιώτης
14. Άλκηστης, (1989) Το βιβλίο της δραματοποίησης. Άλκηστης.
15. Αρονόφ, Μ. (1996) Το κουκλοθέατρο ως μέσο θεραπείας. British Journal of Therapy and Rehabilitation. Περιοδικό ΝΗΜΑ.
16. Κουρετζής, Λ. (1991) Το Θεατρικό Παιχνίδι – Παιδαγωγική Θεωρία, πρακτική και θεατρολογική προσέγγιση. Αθήνα: Καστανιώτη.
17. Σανταγκουστίνο, Π. (2003) Πώς να διηγούμαστε ένα παραμύθι. Αθήνα: Καστανιώτης.