ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ
ΔΥΝΑΜΙΚΗ ΤΩΝ ΟΜΑΔΩΝ ΚΑΙ ΑΝΘΡΩΠΙΝΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ
Δευτέρα 18/12/2006
Θέμα: Η Τεχνική των Έξι Καπέλων Σκέψης του Edward De Bono (De Bono Edward, «Six Thinking Hats» Εκδόσεις Penguin)
Εισηγήτρια: Σμαρούλα Παντελή, Ψυχολόγος, Ψυχοθεραπεύτρια, Ψυχοδραματίστρια, Σύμβουλος Επιχειρήσεων, Συγγραφέας, Διδάσκουσα στο Πανεπιστήμιο Πειραιώς, Ιδρυτικό μέλος της HOPE in GA.
Θεωρητική εισήγηση των εκπαιδευομένων του Γ΄ εξαμήνου της Παιδείας Συμβούλων Ομάδων & Οργανισμών : Ειρήνη Λάκκη, Νίκη Μαζαράκη, Γιώργος Παυλόπουλος, Δήμητρα Πεταλιά.
ΜΑΥΡΟ ΚΑΠΕΛΟ (Ο ΔΙΚΗΓΟΡΟΣ ΤΟΥ ΔΙΑΒΟΛΟΥ)
Τονίζει ότι είναι αρνητικό, λάθος, ανακριβές. Δείχνει τους κινδύνους, τα αδιέξοδα, τα μειονεκτήματα. Είναι αντικειμενικό και πεσιμιστικό.
Εκφράσεις που χρησιμοποιεί: Ναι…. αλλά, Δεν νομίζω ότι….., Απ’ όσο γνωρίζω δεν, Δεν βλέπω πώς…., Αυτό δεν είναι σωστό…., Δεν….
ΚΙΤΡΙΝΟ ΚΑΠΕΛΟ
Είναι αισιόδοξο και δημιουργικό. Ψάχνει να βρει τρόπους, λογικούς και αποτελεσματικούς ώστε να πραγματοποιηθούν τα όνειρα και οι στόχοι μας.
Εκφράσεις που χρησιμοποιεί: Ονειρεύομαι πως, Εάν…. Ίσως τότε, Πως θα μπορέσω να….
ΛΕΥΚΟ ΚΑΠΕΛΟ (COMPUTER)
Είναι ουδέτερο και αντικειμενικό. Προσφέρει δεδομένα που είναι αποδεδειγμένα και γενικώς αποδεκτά.
Εκφράσεις που χρησιμοποιεί: Είναι σίγουρο ότι…, Έχει αποδειχθεί, Αναμφισβήτητα, Σε καμία περίπτωση…., Κάποιες φορές, Γενικά, Φαίνεται πως…, Είναι το καπέλο που οριοθετεί και κατευθύνει.
ΚΟΚΚΙΝΟ ΚΑΠΕΛΟ
Νομιμοποιεί τα συναισθήματα ως τρόπο σκέψης. Φανερώνει το πώς νιώθουμε, εμείς και οι άλλοι.
Εξαιρεί την λογική.
Εκφράσεις που χρησιμοποιεί: Έχω το συναίσθημα ότι…., Εδώ μου «μυρίζει»…., Διαισθάνομαι…, Υποψιάζομαι ότι….
ΠΡΑΣΙΝΟ ΚΑΠΕΛΟ
Προσφέρει δημιουργικότητα και γονιμότητα. Προωθεί τις νέες ιδέες, αναζητά την πρόκληση, αγαπά την αλλαγή και την κινητικότητα. Αναζητά εναλλακτικές λύσεις. Οδηγεί στην ανάπτυξη των δυνατοτήτων μας. Είναι αστείο!!
Εκφράσεις που χρησιμοποιεί: Τι θα έλεγες αν…, Μήπως θα μπορούσαμε να…., Είναι άραγε πιθανόν να…., Πολύ καιρό αναρωτιέμαι αν θα έπρεπε να δούμε και….
ΜΠΛΕ ΚΑΠΕΛΟ (ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΟΡΧΗΣΤΡΑΣ ΧΟΡΟΓΡΑΦΟΣ)
Οργανώνει και ελέγχει όλα τα υπόλοιπα καπέλα. Ορίζει το αντικείμενο της σκέψης. Ορίζει το πρόβλημα και θέτει τις ερωτήσεις. Συγκεντρώνει, επανεξετάζει, συμπεραίνει.
Εκφράσεις που χρησιμοποιεί: Ας δούμε τι έκανε μπροστά μας…., είμαστε όλοι σύμφωνοι μέχρι εδώ…; Νομίζω ότι κολλήσαμε λίγο…., Παρακαλώ αρκετά! Θα έλεγα πως τώρα πια….
EDWARD DE BONO
Ο Edward de Bono γεννήθηκε στη Μάλτα όπου σπούδασε Ιατρική στα Πανεπιστήμια St. Edward’s College και Royal University of Malta. Συνέχισε τις σπουδές του στην Οξφόρδη, από όπου ολοκλήρωσε με διάκριση τις σπουδές του στην ψυχολογία και τη φυσιολογία. Από το ίδιο πανεπιστήμιο πήρε διδακτορικό στην Ιατρική, ενώ έχει ακόμα ένα διδακτορικό από το Πανεπιστήμιο του Cambridge. Είναι καθηγητής σε διεθνούς φήμης πανεπιστήμια (Universities of Harvard, Oxford, Cambridge, London).
Έχει γράψει 56 βιβλία τα οποία έχουν μεταφραστεί σε 34 γλώσσες (Κινέζικα, Κορεάτικα, Ιαπωνικά, Ρωσικά, Αραβικά, Εβραϊκά, Ουρντού, Μπαχάσα και φυσικά σε όλες τις κύρια χρησιμοποιούμενες γλώσσες), ενώ έχει κάνει και δύο πολύ δημοφιλείς τηλεοπτικές σειρές, μία γα λογαριασμό του BBC (‘De Bono’s Course in thinking’) και μία για το WDR (‘The Greatest Thinkers’). Περισσότερο γνωστός όμως, είναι για τη δημιουργία του όρου ‘πλευρική σκέψη’ (lateral thinking), όρος ο οποίος υπάρχει πλέον στο Αγγλικό λεξικό της Οξφόρδης. Έχει δώσει διαλέξεις ως επίσημος προσκεκλημένος σε 52 χώρες, ενώ υπάρχουν περισσότερες από 4.000.000 αναφορές με τη δουλειά του στο Ιντερνέτ. Η μέθοδός του με τα έξι καπέλα, χρησιμοποιείται σήμερα από πολλούς διεθνούς φήμης και εμβέλειας οργανισμούς, όπως ΙΒΜ, Du Pont, Shell, Eriksson, McKinseys, Ciba-Geigy, Ford, Exxon, American Standard, United Technologies. Ο οργανωτής των εξαιρετικά επιτυχημένων Ολυμπιακών Αγώνων του Los Angeles, ο οποίος ανακηρύχθηκε από τους Times ως ‘O άνθρωπος της χρονιάς’, Peter Ueberroth, είναι ένας από τους ανθρώπους που έχουν δηλώσει δημοσίως ότι η επιτυχία τους, οφείλεται ακριβώς στην υιοθέτηση της παράπλευρης σκέψης (lateral thinking). O Uberroth ήταν από τους ανθρώπους, που είχαν την τύχη να παρακολουθήσουν από τους πρώτους, μία ομιλία του De Bono Edward το 1975 σχετικά με τη λέξη πλευρικός (lateral) και τον σχετικό όρο «πλευρική» σκέψη, σε ένα σεμινάριο, πολλά χρόνια πριν μπει το σχετικό λήμμα στο λεξικό. Είναι αξιοσημείωτο ότι ο Edward de Bono, ανακηρύχθηκε από την Ένωση Επιστημόνων της Νότιας Αφρικής, ως ένας από τους 250 ανθρώπους που έχουν συνεισφέρει περισσότερο στην ανθρωπότητα, ενώ η Παγκόσμια Ένωση Αστρονομίας έδωσε σε έναν πλανήτη το όνομά του. Τέλος, είναι σημαντικό να τονιστεί, ότι οι μέθοδοι σκέψης του De Bono, αποτελούν υποχρεωτικό μάθημα σε όλα τα σχολεία της Βενεζουέλας, τάση που έχει αρχίσει να εφαρμόζεται και στον Καναδά, στις ΗΠΑ, στην Κίνα και στη Ρωσία.
