ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ
ΣΧΕΣΕΙΣ ΤΩΝ ΑΝΘΡΩΠΩΝ – ΣΧΕΣΕΙΣ ΤΩΝ ΦΥΛΩΝ
Θέμα: «Θεραπευτικοί Παράγοντες στην Ομαδική Ανάλυση και στην Οικογένεια».
Εισηγητής: Σπύρος Λούτσος, Ψυχοπαιδαγωγός, Ομαδικός Αναλυτής, Κοινωνιοθεραπευτής, Ιδρυτικό Μέλος του Οργανισμού και Μέλος της Επιτροπής Παιδείας του, Εκπρόσωπος της HOPE στο E.G.A.T.I.N. και Μέλος της I.A.G.P, του B.P.S. και του A.T.C. / Αιγινήτου 2 & Απ. Παύλου, Θησείο 11851, Τηλ.: 210 3464188, 6974802014, Ε-mail:sloutsos@otenet.gr
ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Ο Foulkes (1948), επεσήμανε τους θεραπευτικούς παράγοντες στην ομαδική ανάλυση. Παρουσιάζονται συνοπτικά παρακάτω:
- Κοινωνικότητα ή κοινωνικές σχέσεις.
- Αντιδράσεις καθρέφτη.
- Ενεργοποίηση
- Ανταλλαγή εμπειριών
- Ισχύς
- Υποστήριξη
Παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον η μελέτη των παραπάνω θεραπευτικών παραγόντων μιας αναλυτικής ομάδας συγκριτικά με το κλίμα που είναι εγκατεστημένο σε μια ‘υγιή’ οικογένεια. Έχουν γίνει πολλές μελέτες πάνω στο θεσμό της οικογένειας. Η παρούσα εργασία δανείζεται τις απόψεις του Skynner (2003), σχετικά με τα κύρια χαρακτηριστικά των υγιών οικογενειών.
Ο πρώτος παράγοντας του Foulkes (1948), που έχει να κάνει με την κοινωνικότητα ή τις κοινωνικές σχέσεις (socialization) και περιλαμβάνουν την αποδοχή και την κατανόηση συναντάται ίσως σε όλες τις προϋποθέσεις καθώς έχουν να κάνουν με την επικοινωνία, το σεβασμό και τη βασική εμπιστοσύνη.
Ο δεύτερος παράγοντας που αφορά τις αντιδράσεις καθρέφτη ίσως είναι πιο εύκολο να αναδυθεί στην αναλυτική ομάδα παρά σε μια καθημερινότητα της οικογενειακής ζωής. Αποτελεί συστατικό στην ισότιμη σχέση των γονέων, στην ενθάρρυνση της διαφορετικότητας και της μοναδικότητας καθώς και στον εύκαμπτο έλεγχο με σεβασμό στην ιεραρχία της σχέσης γονέα – παιδιού.
Ο τρίτος παράγοντας που έχει να κάνει με την ενεργοποίηση απαντάται ξεκάθαρα στις προϋποθέσεις μιας υγιούς οικογένειας. Ειδικότερα σε αυτούς που αναφέρουν ζωηράδα, ενθάρρυνση πρωτοβουλιών, διάδραση μέσω χιούμορ και το δυναμικό στοιχείο της ποιότητας των υγιών σχέσεων σε αντίθεση με μια στατική δομή χωρίς εναλλαγές.
Ο τέταρτος παράγοντας περί ανταλλαγής εμπειριών και συμβουλών στην ομαδική συνάθροιση αναφέρεται από τον ίδιο τον Foulkes ως στοιχείο υγιών σχέσεων ανάμεσα στα ισότιμα μέλη της οικογένειας. Τα παιδιά σε μια οικογένεια ακούν περισσότερο τα αδέρφια τους, ενώ αν το ίδιο πράγμα τους το έλεγαν οι γονείς συχνά αντιτίθενται.
Ο πέμπτος παράγοντας που απαντάται και στις αρχές μιας πετυχημένης θεραπευτικής κοινότητας έχει να κάνει με την ισχύ. Ορίζεται ως η ενίσχυση των πρωτοβουλιών των μελών και η ενθάρρυνση στη συμμετοχή στη λήψη αποφάσεων που τους αφορούν. Στις προϋποθέσεις αναφέρονται ξεκάθαρα τα υψηλά επίπεδα πρωτοβουλίας, ο εύκαμπτος έλεγχος με σεβασμό στην ιεραρχία, η ενθάρρυνση της διαφορετικότητας και της μοναδικότητας και η ισορροπημένη δοσολογία αγάπης – ελευθερίας.
Τέλος ο έκτος παράγοντας που έχει να κάνει με τον υποστηρικτικό ρόλο της ομάδας στη ζωή των μελών, θεωρείται αναμφίβολα στοιχείο μιας καλής οικογένειας, η ικανότητα να απορροφά τις μεταβιβάσεις των μελών της και να της μεταβολίζει συμβάλλοντας έτσι, στην υγιή ανάπτυξη των προσωπικοτήτων των μελών της.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
1. Foulkes S.H. (1948). Introduction to Group Analytic Psychotherapy. London: Karnac.
2. Skynner, R. (2003). Θεραπεία Οικογένεια. Η ομαδικαναλυτική προσέγγιση ως ανοιχτό σύστημα, (Μετάφραση, Τσέγκου Αλ.). Αθήνα: Σαββάλας.
3. Skynner, R. (1998). Οικογενειακές Υποθέσεις, (Μετάφραση Παπασταύρου Αν.). Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα.
4. Skynner, R. and Cleese, J. (1989). Οικογένεια, η σύγχρονη Οδύσσεια, (Σεϊτανίδη Μ.). Αθήνα: Κέδρος.
5. Skynner, R. (1990). In Exploration with Families, Group Analysis and Family Therapy. London: Routldege.
6. Ρήγα Β κ.α. (2006). Οι Κοινωνικές Αναπαραστάσεις για την Οικογένεια Σήμερα. Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα.
