Η ΔΥΝΑΜΙΚΗ ΤΗΣ ΕΡΜΗΝΕΙΑΣ ΣΤΗ ΨΥΧΟΔΥΝΑΜΙΚΗ ΨΥΧΟΘΕΡΑΠΕΙΑ ΟΡΙΑΚΩΝ ΑΣΘΕΝΩΝ: ΜΙΑ ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΗ ΤΩΝ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΩΝ ΠΑΡΑΓΟΝΤΩΝ ΣΤΙΣ ΔΥΑΔΙΚΕΣ ΚΑΙ ΟΜΑΔΙΚΕΣ ΨΥΧΟΘΕΡΑΠΕΙΕΣ
Θοδωρής Βαλαμουτόπουλος, Ειδικευόμενος Ψυχίατρος, Ψυχιατρική Κλινική Πανεπιστημίου Αθηνών, Ομαδικός Ψυχοθεραπευτής, Μέλος της Παιδείας Ομαδικών Αναλυτών του Οργανισμού και της IAGP
ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Η δυναμική της ερμηνείας στη ψυχοδυναμική ψυχοθεραπεία οριακών ασθενών μέσα από μια ιστορική ανασκόπηση των θεραπευτικών παραγόντων στις δυαδικές και ομαδικές ψυχοθεραπείες.
Ο Freud υποστήριζε την εξέχουσα σημασία της ερμηνείας ως θεραπευτικό παράγοντα καθώς θεωρούσε πως η αλλαγή στην συμπτωματολογία του ασθενούς οφειλόταν στην μετατροπή του id σε ego. Οι συνεχιστές του έργου του, εξελίσσοντας την ψυχαναλυτική θεραπεία και προσεγγίζοντας τη θεωρία από άλλοτε άλλη σκοπιά (ψυχολογία του εγώ, αντικειμενοτρόπες σχέσεις), διατύπωσαν τη σημασία κι άλλων παραγόντων της θεραπευτικής διαδικασίας στην μεταμόρφωση των ασθενών.
Παραθέτονται απόψεις των Freud, Sandler, Etchegoyen, Greenson, Kernberg, Klein, Bion, Sifneos, Malan, Davanloo, Yalom, Foulkes, Pines, P. de Maré, Rutan, Stone, Laplanche & Pontalis, Moreno, Holmes κ.α. Τονίζεται η σημασία, τόσο των στοιχείων εναισθησίας (insight) όσο και των λεγόμενων υποστηρικτικών στοιχείων της ψυχοθεραπευτικής διαδικασίας, στην πορεία των ασθενών. Ιδιαίτερη μνεία γίνεται στις έννοιες :
§ της μεταβίβασης
§ της προβλητικής ταύτισης
§ της εκδραμάτισης
§ του εμπεριέχειν
Αναδεικνύεται ο ρόλος τους και η παρουσία τους στην ομαδική ψυχοθεραπευτική διαδικασία καθώς και η σημασία τους στην συμπεριφορά και τη συμπτωματολογία των ασθενών. Αναφέρονται επίσης περιστατικά από ατομική και ομαδική ψυχοθεραπεία σε μια αναδρομική θεωρητική και κλινική προσέγγιση τους.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
1. Alexander, F. and French, T. (1946) Psychoanalytic Therapy: Principles and Applications. New York: Ronald Press
2. Battegay, R. (2000) Ανάμεσα στη Σύγχυση και τη Δημιουργικότητα. (επιμέλεια Βασλαματζής Γ.) Ελληνικά Γράμματα
3. Bion, W.R. (1960) Experiences in Groups New York: Basic Books
4. Bion, W.R. (1962) Learning from Experience. Heinemann
5. Durkin, H.E. (1964) The Group in Depth. International Universities Press
6. Fahrer, M. (2000) Ανάμεσα στη Σύγχυση και τη Δημιουργικότητα. (επιμέλεια Βασλαματζής Γ.) Ελληνικά Γράμματα
7. Foulkes, S.H. (1948) Introduction to Group Analytic Psychotherapy Heinemann
8. Foulkes, S.H. (1964) Therapeutic Group Analysis Karnac 1984
9. Foulkes, S. H. (1968) Int J Group Psychother, 18, 432-4.
10. Foulkes, S.H. (1986) Group Analytic Psychotherapy, Method and Principles Karnac
11. Freud, S. (1921) Group Psychology and the Analysis of the Ego Standard Edition 21, 57-145
12. Freud, S. (1933) New Introductory Lectures in Psychoanalysis Standard Edition, 22, 3-182
13. Freud, A. (1936) The Ego and the Mechanisms of Defense. International Universities Press, 1966.
14. Greenson, R. (1967) The technique and practice of psychoanalysis International Universities Press
15. Kernberg, O.F. (2004) Aggressivity, Narcissism, and Self-Destructiveness in the Psychotherapeutic Relationship. Yale University Press
16. LeBon, G. (1920) The Crowd : A Study of the Popular Mind Fisher
17. Loewald, H.W. (1960) On the therapeutic action of psycho-analysis. Int.J.Psycho-Anal., 41, 16-33
18. Meissner, W.W. (1991) What is Effective in Psycho-Analytic Therapy. Jason Aronson
19. Ogden, T. (2000) Ανάμεσα στη Σύγχυση και τη Δημιουργικότητα. (επιμέλεια Βασλαματζής Γ.) Ελληνικά Γράμματα
20. Rutan, J.S. & Stone, W.N. (2001) Psychodynamic Group Psychotherapy New York: The Gilford Press
21. Strachey, J. (1934) The Nature of the Therapeutic Action of Psychoanalysis. Int. J. Psycho-Anal., 15, 127-159
22. Yalom, I. (1995) The Theory and Practice of Group Psychotherapy New York: Basic Books
23. Winnicott, D. W. (1960) The theory of the Parent –Infant Relationship. Int J Psychoanal, 41, 585-95.
24. Βασλαματζής, Γ. (2000) Ανάμεσα στη Σύγχυση και τη Δημιουργικότητα. (επιμέλεια Βασλαματζής Γ.) Ελληνικά Γράμματα
25. Ίγκρα, Λ. (1996) Αντικειμενοτρόπες Σχέσεις και Ψυχοθεραπεία. Καστανιώτης
26. Λαμνίδης, Ν. (2005) Ο Οριακός Ασθενής (Βασλαματζής Γ. et al) Καστανιώτης
27. Σήγκαλ, Χ. (1964) Εισαγωγή στο έργο της Μέλανι Κλάϊν. Καστανιώτης 1999