Η ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΗΣ ΨΥΧΟΘΕΡΑΠΕΙΑΣ ΣΤΗΝ ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΤΗΣ ΚΛΙΝΙΚΗΣ ΚΑΙ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗΣ ΕΙΚΟΝΑΣ ΤΩΝ ΨΥΧΟΣΩΜΑΤΙΙΚΩΝ ΠΑΘΗΣΕΩΝ. ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΠΟΛΥΕΤΟΥΣ ΠΟΛΥΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΜΕΛΕΤΗΣ
Σάββατο 21 Οκτωβρίου 2006
Κατερίνα Μελά, Νευρολόγος – Ομαδική Αναλύτρια, Μέλος της International Neuropsychiatric Association και της World Federation of Societies of Neurobiological Psychiatry, Ιδρυτικό μέλος της HOPE in G.A και μέλος της Εκπαιδευτικής της Επιτροπής, Πλήρες Μέλος της Group Analytic Society (London) και Μέλος της International Association of Group Psychotherapy (IAGP)
ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Η Ομαδική Ανάλυση συμμετέχει πολυπαραγοντικά στην αντιμετώπιση των ψυχοσωματικών και των οργανικών συμπτωμάτων που συνοδεύουν κλινικά ή σχετίζονται και αιτιοπαθογεννετικά με τις ψυχοσωματικές παθήσεις.
Η επικέντρωση της ομάδος στο «εδώ και τώρα» βοηθά στην ανάδυση των συγκρούσεων της παιδικής ηλικίας που ενδεχομένως συνεργούν στην δόμηση της «ψυχοσωματικής προσωπικότητος»
Στην παρούσα εισήγηση αναφέρονται συγκεντρωτικά τα αποτελέσματα της μελέτης που αφορούν στην συμβολή της προσωπικής και ομαδικής ψυχοθεραπείας στην πορεία της κλινικής και εργαστηριακής εικόνας ασθενών με ψυχοσωματικές παθήσεις.
Παρουσιάζονται αναλυτικά περιπτώσεις ασθενών, η πορεία της νόσου τους πριν και μετά από την έναρξη προσωπικής ή/και ομαδικής ψυχοθεραπείας (ομάδος αυτογνωσίας, αναλυτικής ομάδος, ομάδων με αντικείμενο).
Οι ασθενείς υποβάλλονται σε παρακλινικό – εργαστηριακό έλεγχο που περιλαμβάνει αιματολογικό και βιοχημικό έλεγχο, ηλεκτροεγκεφαλογράφημα, Αξονική Τομογραφία και ψυχολογική –ψυχιατρική εκτίμηση (DSM-4).
Ο έλεγχος πραγματοποείται πριν και κατά την διάρκεια της θεραπείας (σε μέση εξαμηνιαία συχνότητα).
Στατιστικά σημαντική είναι η βελτίωση που παρουσιάζεται στην κλινική εικόνα των ασθενών που μελετήθηκαν και μετά την διακοπή της υποκείμενης φαρμακευτικής αγωγής.
Συναισθήματα εγκατάλειψης και αβοήθητου, μηχανιστικός-ορθολογιστικός τρόπος σκέψης, παιδικόμορφη προσωπικότητα, άγχος, κατάθλιψη καθώς και άρνηση στην αντιμετώπιση στρεσσογόνων καταστάσεων συχνά εκφράζονται κατά την αναλυτική διαδικασία και σχετίζονται με ιδιάζουσες ανοσολογικές αντιδράσεις (όπως των Τ και Β λεμφοκυττάρων και των ΝΚ κυττάρων καθώς και με την έκλυση των Ιντερλευκινών).
Προτείνονται ψυχοθεραπευτικοί χειρισμοί προς την αποφυγή αντιδράσεων πανικού και περιορισμού του πένθους και της κατάθλιψης στις περιπτώσεις αυτές.
Η βελτίωση των ψυχοσωματικών ενοχλήσεων συχνά συνοδεύεται από την μεταβολή των ευρημάτων της ψυχιατρικής αξιολόγησης.
Συζητάται ο ενδεχόμενος ψυχονευροανασολογικός κοινός μηχανισμός που αιτιολογεί την συνύπαρξη πολλών ψυχιατρικών και ψυχοσωματικών διαταραχών σε ψυχιατρικές παθήσεις σε συνάρτηση με την ψυχοθεραπευτική παρέμβαση ως τροποιητική στην πλαστικότητα του εγκεφάλου.
ΚΑΠΟΙΕΣ ΧΡΗΣΙΜΕΣ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΚΕΣ ΑΝΑΦΟΡΕΣ
“Το ψυχολογικό stress συνοδεύεται με αύξηση των επιπέδων της προλακτίνης στο αίμα…”
Atanackovic, D et al, 2002, Immunol. Invest.31 (2):73-91
“H διαταραχή (υπολειτουργία) του ντοπαμινεργικού συστήματος στον προμετωπιαίο λοβό σε καταστάσεις stress παρατηρείται σε νευροψυχιατρικές παθήσεις.
“Ο αιτιοπαθογεννετικός μηχανισμός παραμένει αδιευκρίνηστος εντούτοις ευαίσθητοι στο stress νευρομεταβιβαστές και ορμόνες συμβάλλουν όπως το GABA και η γλουταμίνη οι οποίοι ρυθμίζουν και επηρεάζουν την δραστηριότητα των DA νευρώνων κατά την απάντηση στο stress…”
Kazushige M et al, 2000, J.of Neuroscience 20(4): 1568-1574
“Η δυσλειτουργία των DA υποδοχέων σε νευροψυχιατρικές παθήσεις παρατηρείται δευτερογενώς μετά την απορύθμιση της γλουταμίνης λόγω φλοιικής και υποφλοιώδους εκφύλισης…”
Mela, C et al, 2001, Zadar, Croatia, 1st Mediterranean Conference of Group Analysis
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
1. Bacchiani, L. & Torroni. A. (1999) Psychotherapy for Bipolar Disorders. 2nd International Conference on the synthesis between Psychopharmacotherapy and Psychotherapy. Geneva, Oct. 1999.
2. Bacchiani, L. & Torroni. A. (1999) Bipolar Depression. Course and Outcome. 2nd International Conference on the synthesis between Psychopharmacotherapy and Psychotherapy. Geneva, Oct.1999.
3. Bernton, E. W., et al. (1987) ‘Release of multiple hormones by a direct action on Interleukine-1 on pituitary cells’, Science 238: 519-521.
4. Besedovsky, H., et al. (1975) ‘Changes in blood hormone levels during the immune response’, Proc Soc Exp Biol Med 150: 466-470.
5. Breder, C.D., et al. (1988) ‘Interleukine-1 immunoreactive innervation of the human hypothalamus’, Science 240: 321-324.
6. Brambilla, F., et al. (1997) ‘Plasma Interleukine-1β and tumor necrosis factor concentrations in obsessive-compulsive disorders’, Biol Psychiatry 42: 976-981.
7. Brambilla, F., et al. (1994) ‘Plasma Interleukine-1β concentrations in panic disorder’, Psychiatry Res 54: 135-142.
8. Cockerel, C. & Shorvon, S., (1996) Epilepsy Current Concepts. Current Medical Literature.
9. Curlnic, B. (1985) Ethnology of anxiety in phylogeny and ontogeny. Acta Psych Scand (Supp 393): 44-49.
10. Dunn, A. J., Wang, J. (1995) ‘Cytokine effects on CNS biogenic amines’, Neuroimmunomodulation 2: 319-328.
11. Freidin, M., et al. (1992) ‘Cultured sympathetic neurons synthesize and release the cytokine Interleukine-1β’, Proc Natl Acad Sci 89: 10440-10443.
12. Ganguli, R., et al. (1994) ‘Serum-Interleukine-6 concentration in schizophrenia: elevation associated with duration of illness’, Psychiatry Res 51: 1-10.
13. Hoehn – Saric, R. (1998) Psychic and somatic anxiety; worries, somatic symptoms and psychological changes (Supp 393): 32-38
14. Kaplan-Solms, K. & Solms, M. (2000) Clinical Studies in Neuro-Psychoanalysis: Introduction to a Depth Neuropsychology. Madison, Connecticut: International Universities Press, Inc.
15. Koob, G.F., Le Moal (1997) ‘Drug Abuse: Hedonic Homeostatic Dysregulation’, Science 278 (5335): 52-58.
16. Kalin, H.N. (1993) The Neurobiology of Fear. Scientific American.
17. Kanner, A. & Nieto, J, C, R. (1999) Depressive Disorders in Epilepsy. Neurology53 (Suppl. 2)
18. Kudo, T., Ishida, S., Kubota, H. & Yagi, K. (2001) ‘Manic Episode in Epilepsy and Bipolar Disorder. A Comparative Analysis of 13 patients’. Epilepsia, 42(8). 1036-1042.
19. Levin, P. (1999) Waking the Tiger “Hellinica Gramata” publ.
20. Levy, A., Drake, M. & Shy, K. (1988) ‘EEG Evidence of Epileptiforum Paroxysms in Rapid Cycling Bipolar Patients’. Clin. Psychiatry 49.232-234.
21. Lewis, O, D., Feldman, M., Greene, M. & Martinez-Mustardo, Y. (1984) ‘Psychomotor Epileptic Syndrome in Six Patients with Bipolar Mood Disorders’. Am J Psychiatry 141.12.
22. Laruelle, M. (2001) ‘Imaging Synaptic Concentration of Neurotransmitters with PET and SPECT : Application to Schizophrenia’, 7th World Congress of Biological Psychiatry, Berlin, Germany.
23. Mela, C., Kritikou, M. & Menoutis, V. (1999) ‘Bridging Brain and Soul’. The Dialect of Psychoneuroimmunology. The 11th European Symposium in Group Analysis.Budapest.August.1999.
24. Mela. C., Chaniotis. G., Kritikou. M. & Menoutis, V. (2001) ‘Epilepsy As An Expression Of Unsolved Conflict.’ World Congress on Psychosomatic Medicine. Gotenborg, Sweden.Aug.2001.
25. Mela, C., Kritikou, M. & Menoutis, V. (2000) ‘Brain Autoimmunity and Self Destruction. The Break of Self-Tolerance in Neuroimmunological and Psychotherapeutic Terms’, 14th International Asssociation of Group Psychotherapy, Israel.
26. Mela, C., Papasideri, D., Nianiaha, A., Psaraki, K., Chronopoulou, L., Menoutis, V. & Kritikou, M. (2001) “The Differentiation of The Dopaminergic System by the Groups of the Therapeutic Community.1st Regional Mediterranean Conference of Group Analysis and Psychotherapy. Zadar, Croatia. Aug.2001.
27. Mela, C., Kritikou, M. & Menoutis,V. (2001) Dreams The Dopaminergic Dimension Of The Collective Unconcious.1st Regional Mediterranean Conference Of Group Analysis and Psychotherapy. Zadar,Croatia,Aug.2001
28. Mela, C, Kritikou, M. & Menoutis, V. (1999) ‘Bridging Brain and Soul. The dialect of Psychoneuroimmunology’. The 11th European Symposium in Group Analysis, Budapest.
29. Mela, C., Voumvourakis, K., Kritikou, M. & Menoutis, V. (2001) ‘Brain Autoimmunity and Self Destruction. The Break of Self-Tolerance in Neuroimmunological and Psychotherapeutic Terms’. The 16th World Congress on Psychosomatic Medicine, Göteborg, Sweden
30. Mela, K., Theleritis, C., Kritikou, M. & Menoutis, V. (2001) ‘Cytokines: The Mirror of Immune and Psyche Responses’. The 1st Regional Mediterranean Conference of International Association of Group Psychotherapy, Zadar, Croatia.
31. Mela, C., Bafaloukos, D., Linardou, H., Molfeta, A., Kritikou, M. & Menoutis V. (2003) “Cancer:How the Destruction of the Cellular Structure and of the Cytoplasmic Matrix leads to Death.Survival Group-Analytic Proposals and Interventions”. 6th Pacific Conference on Psychotherapy. Singapore.
32. Mela, C., Bafaloukos, D., Linardou, H., Molfeta, A., Menoutis,V & Kritikou, M. (2003)”Nervous Tissue Kinetics and Cancer Chemoprevention. GABA-Channels as Bonds to the Destructed Barriers of the Cancer Cell. A Pilot Study”. 6th Pacific Conference on Psychotherapy, Singapore.
33. Moutsopoulos, H. (1990) Autoimmune Reumatic Diseases.Athens.Litsas,Medical Publications.
34. Nanopoulos, V. D. (1995) Theory of Brain Function, Quantum Mechanics and Superstrings.
35. Platan-Salaman, C.R. (2001) ‘Brain cytokine production and action in anorexia and cachexia’, Cytokine 13(5): 1-3.
36. Rivest, S. & Rivier, C. (1993) ‘Centrally injected Interleukine-1β inhibits the hypothalamic LHRH secretion and circulating LH levels via prostagladins in rats.’ J Neuroendocrinol 5: 445-450.
37. Rothermundt, M., et al. (2001) ‘Inflammatory markers in major depression and melancholia.’ Journal of Affective Disorders 63: 93-102.
38. Sapolsky, R., et al. (1987) ‘Interleukine-1 stimulates the secretion of hypothalamic corticotropin-releasing factor’. Science 238: 519-521.
39. Warren, R.P. (1998) ‘An immunologic theory for the development of some cases of autism.’ CNS Spectrums 3: 71-79.
40. Otnow Lewis, D et al (1984) Psychomotor Epileptic syndromes in 6 Patients with Bipolar Mood Disorders. Am J Psychiatry 141:12, p:1583-1586.
41. Pavlidis, N. & Chirigos, M (1984) “The effect of Several Hormones and Stress on Macrophage Tumoricidal Function”. Proc. 1st International Workshop on Neuromodulation.Bethesda. U.S.A.
42. Post, R., Trimble, M. & Pippenger, C., (1989) Clinical Use of Anticonvulsants in Psychiatric Disorders DEMOS PUBL, NEW YORK, NEW YORK 10010. S26-S32. 15.
43. Solomon, G. (1987) Psychoneuroimmunology: “Interactions Between Central Nervous Systen and Immune System. Neuromodulation.” New York. NY. USA Allan Liss Inc
44. Rivest, S. & Rivier, C. (1993) ‘Centrally injected Interleukine-1β inhibits the hypothalamic LHRH secretion and circulating LH levels via prostagladins in rats.’ J Neuroendocrinol 5: 445-450.
45. Rothermundt, M., et al. (2001) ‘Inflammatory markers in major depression and melancholia.’ Journal of Affective Disorders 63: 93-102.
46. Sapolsky, R., et al. (1987) ‘Interleukine-1 stimulates the secretion of hypothalamic corticotropin-releasing factor’. Science 238: 519-521.
47. Spiegel, D. (1996) “Cancer and Depression” Br J Psychiatry Suppl 30:109-116.
48. Selye, H. (1976) Stress in Health and Disease, Boston.Butterworths
49. Vincent, J.D. & Kukstas, L.A., (1998) Opponent Processes and Anxiety: Toward a Neurophysiological Formulation. Acta Psych. Scandinavica (Suppl.No. 393-Vol 98-1998) p: 44-49.
50. Warren, R.P. (1998) ‘An immunologic theory for the development of some cases of autism.’ CNS Spectrums 3: 71-79.
