Ηλίας Βλάχος, Ειδικευόμενος ψυχίατρος, ομαδικός αναλυτής, πτυχιούχος γερμανικής φιλολογίας, Β.A. in Psychology, Ιδρυτικό Μέλος της ΗΟPE in GA και μέλος της International Association of Group Psychotherapy and Group Processes (IAGP), Μέλος του Δ.Σ. της Ελληνικής Εταιρείας Ειδικευομένων Ψυχιατρικής (ΕΕΕΨ) και Μέλος του Κλάδου «Τέχνη & Ψυχιατρική» της Ελληνικής Ψυχιατρικής Εταιρείας (ΕΨΕ). Πατησίων 130, Αθήνα, τηλ: 6944 28 69 40, e-mail: elvl@otenet.gr.
ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Εισαγωγή-
Ετυμολογία των όρων
- Ψυχή ( Ιλιάδα Υ στ. 440) ψύχω = πνέω
- Θεραπεία –φροντίδα, μέριμνα
Επιγραμματική σύνοψη του ιστορικού ρόλου της ψυχανάλυσης ως πρώτη μορφή εξωνοσοκομειακής ψυχοθεραπείας.
O S.H. Foulkes και οι απαρχές της ομαδικής ανάλυσης.
Δεκαετία 1940 – Στρατιωτικό Νοσοκομείο Northfield.
Εφαρμογή της Ψυχανάλυσης σε ομαδικό επίπεδο.
Ομαδική Ανάλυση «Μορφή ψυχοθεραπείας από την ομάδα, για την ομάδα συμπεριλαμβανομένου και του θεραπευτή».
Το άτομο στην ομαδική ανάλυση θεωρείται κομβικό σημείο σε ένα δίκτυο σχέσεων. Η ψυχοπαθολογία του ατόμου εκφράζει δυσκολίες στην επικοινωνία σημαντικών ομάδων όπως η οικογένεια.
Μέσα από την ανάλυση των συγκρουσιακών σχέσεων η διαταραχή στη διαδικασία της επικοινωνίας μπορεί να γίνει κατανοητή. Η ομάδα αναλύοντας και επικοινωνώντας «βγάζει» το νόημα.
Η ομαδικοαναλυτική στάση επιτρέπει τη δημιουργία μίας ατμόσφαιρας, όπου τα μέλη και ο συντονιστής ακούνε ο ένας τον άλλον και επικοινωνούν με έναν ελευθέρως ρέοντα, μη κριτικό, μη χειριστικό, μη κατευθυντικό τρόπο.
Στο πλαίσιο αυτό, ο συντονιστής χρειάζεται να αποτρέψει την ομάδα από την ανάγκη αυταρχικής καθοδήγησης.
Η εξουσία του αρχηγού αντικαθίσταται από την εξουσία της ομάδας.. Η υποταγή αντικαθίσταται από την συν-εργασία ανάμεσα σε ισότιμα μέλη.
Ρόλος της μεταβίβασης και της ανάλυσης της. Μέσα από την μεταβίβαση το κάθε μέλος φέρει το δικό του υλικό στην ομάδα, τον δικό του κόσμο.
Η μεταβίβαση είναι ο συνδετικός κρίκος με τον έξω κόσμο.
Κάθε μέλος φέρνει τη δική του μελωδία στην ομάδα.
Έννοια της εσωτερικής ομάδας. Ανάγκη διαφώτισης των σχέσεων και συγκρούσεων της εσωτερικής ομάδας. Διορθωτική συναισθηματική εμπειρία.
Πορεία προς την διαφοροποίηση. W.Knauss (2001)
Αρχικά άρνηση της ατομικότητας προκειμένου το μέλος να νιώθει ότι ανήκει σε μία σημαντική ομοιογενή ομάδα. Η άρνηση της ατομικότητας προξενεί συναισθήματα ματαίωσης και δημιουργία του κοινωνικού ασυνειδήτου στην ομάδα από όσα έχουν απωθηθεί.
Η έκφραση της επιθετικότητας και καταστροφικότητας στο ασφαλές πλαίσιο της ομάδας αναγκαία για την διαφοροποίηση του ατόμου.
Η διαφοροποίηση προχωράει με την αποδοχή της διαφορετικότητας του άλλου. Ο φόβος του ξένου, η ανάγκη του ανοίγματός μας για εμπλουτισμό της προσωπικής μας εμπειρίας , απελευθέρωση της οπτικής μας.
Θεραπευτικοί Παράγοντες της Ομαδικής Θεραπείας κατά Yalom
- Ενστάλαξη της Ελπίδας
- Παγκοσμιότητα Θεμάτων
- Μετάδοση πληροφοριών
- Αλτρουϊσμός
- Διορθωτική ανακεφαλαίωση της οικογενειακής ομάδας
- Ανάπτυξη της κοινωνικοποίησης
- Μίμηση
- Διαπροσωπική εκμάθηση
- Συνεκτικότητα της ομάδας
- Κάθαρση
- Υπαρξιακοί παράγοντες
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
- Γεμενετζής, Κ., (2005) Το γράμμα Α, Αθήνα : Εκδόσεις ΕΣΤΙΑ.
- Ελύτης , Ο., (1994) Έξη και Μία Τύψεις για τον Ουρανό, Αθήνα: Ίκαρος
- Κοφινιώτης, Ε., (1886) Ομηρικόν Λεξικόν, Αθήνα: επανέκδοση Δημιουργία
- Μπαμπινιώτης, Γ., (2002) Λεξικό της Νέας Ελληνικής Γλώσσας, Αθήνα: Κέντρο Λεξικολογίας
- ΄Ομηρος, Ιλιάδα, μτφ. Καζαντζάκη-Κακριδή, Αθήνα: Οργανισμός Έκδοσης Διδακτικών Βιβλίων.
- Foulkes, S.H., (1948) Introduction to Group Analytic Psychotherapy, London: Karnac Books
- Fοulkes, S.H. & Anthony E.J., (1957) Group Psychotherapy – The Psychoanalytic Approach, London: Karnac Books
- Foulkes, S.H., (1964) Therapeutic Group Analysis, London: Karnac Books
- Foulkes, S.H., (1975) Group analytic Psychotherapy –Method and Principles, London: Karnac Books.
- Knauss, W., (2001) The Group as the Therapist, Boston: Paper given to the American Group Psychotherapy Association
- Laplanche, J. & Pontalis, J.B., (1967, Vocabulaire de la Psychanalyse, Paris: Presses Universitaires de France
- Nitsun, M., (2001) Towards a Group-Analytic Approach to Individual Psychotherapy, The Journal of Group-Analytic Psychotherapy 34 (4): 473-484.
- Yalom, I.D., (1985) The Theory and Practice of Group Psychotherapy, 3rd ed., U.S.A.: Basic Books.
