ΤΙ ΕΧΟΥΜΕ ΜΑΘΕΙ ΓΙΑ ΤΟΝ ΑΝΘΡΩΠΟ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΗ ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ ΤΟΥ S.FREUD
Αποστόλης Αγγελόπουλος: Ψυχολόγος, Ομαδικός Αναλυτής και Αναλυτής Ζεύγους και Οικογένειας, Ιδρυτικό Μέλος και Μέλος της Εκπαιδευτικής Επιτροπής της HOPEinGA
Περίληψη
Το βιβλίο του Freud «Τρεις μελέτες για τη σεξουαλική θεωρία» εκδόθηκε για πρώτη φορά το 1905 και επανεκδόθηκε κάτω από την επίβλεψη του ίδιου του συγγραφέα όσο ήταν εν ζωή. Στην έκδοση του 1905 απαρτίζεται από 83 σελίδες. Μέχρι το 1924 ο Freud επιμελήθηκε προσεχτικά τέσσερις επανεκδόσεις, προσθέτοντας κάθε φορά νέο θεωρητικό υλικό, ξεπερνώντας έτσι τις 150 σελίδες. Τα μόνα έργα που ο ιδρυτής της ψυχανάλυσης αφιέρωσε τόση προσοχή ήταν η «Ερμηνεία των ονείρων» (1900) και το «Πέρα από την αρχή της Ευχαρίστησης» (1920).
Λόγω της θεματικής του, που εν πολλοίς είναι η ψυχική νοηματοδότηση της σεξουαλικότητας, το βιβλίο αποτέλεσε ένα σκάνδαλο όταν πρωτοεκδόθηκε και, όπως όλα τα σκάνδαλα, αποτέλεσε αφορμή για περιφρόνηση προς το έργο και το συγγραφέα από το επιστημονικό – και όχι μόνο κατεστημένο. Ταυτόχρονα όμως έδωσε στην μελέτη της σεξουαλικότητας νέα δυναμική. Φυσικά έφερε στην ψυχανάλυση μια δημοσιότητα που -έστω και με στρεβλό τρόπο – την μετέτρεψε σε αντικείμενο ευρύτερων πολιτιστικών και κοινωνικών διεργασιών.
Δικαιολογημένα λοιπόν, θεωρείται ένα από τα πλέον βασικά κείμενα, το οποίο επηρέασε τόσο την ψυχαναλυτική σκέψη και πρακτική, όσο αποτέλεσε και ορόσημο για την κοινωνική αναπαράσταση της ψυχανάλυσης. Στην παρουσίαση αυτή εστιάζουμε στο ιστορικό πλαίσιο της συγγραφής της, τις «αντιφάσεις» που χαρακτηρίζουν το κείμενο στην προσπάθεια της ψυχικής νοηματοδότησης της σεξουαλικότητας και στις διαστρεβλώσεις της ψυχαναλυτικής σκέψης που έχουν παγιωθεί ως αντίδραση (ή αντίσταση;) σε αυτό το εγχείρημα.
Βιβλιογραφία
Blass R.B. (2016) Understanding Freud’s conflicted view of the object-relatedness of sexuality and its implications for contemporary psychoanalysis: A re-examination of Three Essays on the Theory of Sexuality, International Journal Psychanalysis 97:591-613
Dimen, N. & Goldner, V. (2005) Gender and Sexuality. In: Person S.E., Cooper, A.M., Gabbard, G.O. (eds) The American Psychiatric Publishing textbook of Psychoanalysis. Washington: American Psychiatric Publishing, pp. 93-115
Freud, S. (1924/2014) Τρεις μελέτες για τη σεξουαλική θεωρία. Αθήνα: Πλέθρον
Person, E.S. (2005) As the wheel turns: a centennial reflection on Freud’s Three Essays on the Theory of Sexuality. Journal of the American Psychoanalytic Association, 53(4):1257-82
Van Haute, P. & Westerink, H. (2017) Η σεξουαλικότητα και το αντικείμενό της στο έργο του Freud «Τρία δοκίμια για την θεωρία της σεξουαλικότητας στην έκδοση του 1905». International Journal of Psychoanalysis (Ετήσια ελληνική έκδοση), 5:235-272
Χατζηγιάννη-Στεφανάτου, Τ. (201) Εισαγωγή στο Freud, S. (1924/2014) Τρις μελέτες για τη σεξουαλική θεωρία. Αθήνα: Πλέθρον, σελ, 9-21
