ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΟ ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ ΣΤΗΝ ΨΥΧΟΘΕΡΑΠΕΙΑ ΚΑΙ ΤΗ ΔΥΝΑΜΙΚΗ ΤΩΝ ΟΜΑΔΩΝ 2015-2016

Δευτέρα	16/11/2015
Θέμα:	Οι Ομάδες στην Ψυχοθεραπεία
Εισηγητής:	Σπύρος Λούτσος, Ψυχολόγος Msc, Ψυχοπαιδαγωγός, Ομαδικός Αναλυτής, Ιδρυτικό Μέλος και Μέλος της Εκπαιδευτικής Επιτροπής του Οργανισμού, Εκπρόσωπος της ΗΟΡΕ στο European Group Analytic Training Institution Network (EGATIN) Αιγινίτου 2, Θησείο, τηλ. 2103464188, 6974802014

Η ιδέα ότι οι ομάδες μπορούν να χρησιμοποιηθούν για θεραπευτικούς σκοπούς δεν είναι καινούρια. Εδώ και αιώνες οι άνθρωποι παρείχαν βοήθεια μεταξύ τους σε ποικίλες ομάδες, θρησκευτικές, σε τελετές ακόμα και συναθροίσεις της φυλής για να θεραπεύσουν αυτούς που υπέφεραν σωματικά και ψυχικά. Η θεραπευτική δύναμη των ομάδων ανακαλύφθηκε ξανά μέσα στον 20^ο αιώνα. Στην αρχή γινόταν για λόγους εξοικονόμησης χρόνου. Οι κλινικοί όμως είδαν ότι είχαν καλά αποτελέσματα με την χρήση ομάδων μιας και υπήρχαν πολλά οφέλη από την ανταλλαγή μεταξύ των θεραπευόμενων (Forsyth, 2010).

Οι άνθρωποι συμμετέχουν σε ομάδες για να επιλύσουν δυσκολίες και να ανακουφιστούν ψυχικά. Κάποιοι θέλουν να απαλλαγούν από κάτι που τους ενοχλεί: περιττό βάρος, θλίψη, παράλογες σκέψεις, επίμονη αίσθηση αναξιότητας και συναίσθημα απόγνωσης. Άλλοι επιδιώκουν να μάθουν νέες δεξιότητες και συμπεριφορές ή να αυξήσουν τα επίπεδα αυτογνωσίας. Όλα αυτά βοηθούν στη βελτίωση του τρόπου που σχετίζονται με τους άλλους. Άλλοι τέλος, αναζητούν τη δύναμη να ανταπεξέλθουν σε δυσκολίες και σε κρίσιμες στιγμές στη ζωή τους, όπως να αντιμετωπίσουν ένα χωρισμό, να επεξεργαστούν ένα πένθος, να ξεπεράσουν μια εξάρτηση.

Η ποικιλία των ομάδων που επιδιώκουν την αλλαγή αντανακλά και την ποικιλία των στόχων που θέτουν τα άτομα – μέλη μιας ομάδας. Έχουν εισχωρήσει δε σε διάφορους χώρους: σε χώρους άθλησης, σε σεμινάρια αυτογνωσίας και αυτοβελτίωσης, σε ομάδες γονέων, σε ομαδικές παρεμβάσεις για παιδιά, σε ομάδες υποστήριξης της τρίτης ηλικίας, σε σεμινάρια για ηγεσία, σε ομάδες ζευγαριών, στην οικογενειακή θεραπεία, σε θρησκευτικές ομάδες, σε ομάδες αλληλοβοήθειας, σε ομάδες ψυχοθεραπείας κα. Όλες αυτές έχουν ένα κοινό σημείο: βοηθούν τα μέλη στην επίτευξη στόχων που δεν θα μπορούσαν να επιτύχουν από μόνοι τους.

Ο ομαδικός θεραπευτής έχει να αντιμετωπίσει δυο μεγάλες προκλήσεις. Η πρώτη είναι να συναθροίσει μια ομάδα ανθρώπων, τα οποία να είναι ικανά να δώσουν και να πάρουν, ώστε να ωφεληθούν όλοι. Η δεύτερη είναι να μην προσφέρει πράγματα μέσα στα πλαίσια της ομάδας, τα οποία τα μέλη μπορούν να προσφέρουν στην ομάδα τα ίδια. Πλέον, η ομάδα ως μέθοδος θεραπείας είναι πολύ διαδεδομένη με αποδεδειγμένα επιστημονικά σημαντικά θεραπευτικά αποτελέσματα. Απαιτεί ειδική εκπαίδευση από τους επαγγελματίες ομαδικούς θεραπευτές. Αυτή πρέπει να περιλαμβάνει την θεωρία, την προσωπική θεραπεία του θεραπευτή και την κλινική εποπτεία. Χρησιμοποιείται στην αντιμετώπιση πολλών διαταραχών και όχι μόνο. Η επίτευξη θετικών αποτελεσμάτων προϋποθέτει την αξιοποίηση των θεραπευτικών παραγόντων που επισημάνθηκαν από τους Foulkes και Yalom: συνοπτικά περιλαμβάνουν: «η ομάδα θα πρέπει να είναι το πρωταρχικό σημείο εστίασης της θεραπείας, θα πρέπει να γίνει προσεκτική επιλογή των ασθενών και οι θεραπευτές θα πρέπει να έχουν ικανοποιητική εκπαίδευση» (Pines & Schlapobersky, 2008, 1986).

Βιβλιογραφία

Forsyth, D. (2010) Group Dynamics (6^th), Belmont: Wadsworth.

Pines, M. & Schlapobersky, J. (2008) Ομαδικές παρεμβάσεις για την αντιμετώπιση ενηλίκων με ψυχοπαθολογία. Στο: Gelder, M., Lopez-Ibor, J., Andreasen, N. (eds), Oxford Σύγχρονη Ψυχιατρική, τόμος ΙΙ, μτφ. (1985 – 2016), Αθήνα: Πασχαλίδης.

Yalom, I. (2006) Θεωρία και Πράξη της Ομαδικής Ψυχοθεραπείας,  Αθήνα: Άγρα.