ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΟ ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ ΣΤΗΝ ΨΥΧΟΘΕΡΑΠΕΙΑ ΚΑΙ ΤΗ ΔΥΝΑΜΙΚΗ ΤΩΝ ΟΜΑΔΩΝ
ΑΝΟΙΧΤΗ ΗΜΕΡΙΔΑ Σάββατο 26 Σεπτεμβρίου 2015 (10:30 – 14:00)
«ΕΝΣΥΝΑΙΣΘΗΣΗ (EMPATHY).»
Διοργανώτρια της Ημερίδας: Μαργαρίτα Κρητικού
ΕΝΣΥΝΑΙΣΘΗΣΗ ΣΤΗΝ ΑΝΑΛΥΤΙΚΗ ΟΜΑΔΑ
Μαργαρίτα Κρητικού, Ψυχίατρος, Ομαδική Αναλύτρια, Πρόεδρος και Ιδρυτικό Μέλος του Ελληνικού Οργανισμού Ψυχοθεραπείας και Παιδείας στην Ομαδική Ανάλυση – ΗΟΡΕinGA, Πρόεδρος της Εκπαιδευτικής του Επιτροπής και Συντονίστρια της Παιδείας Ομαδικών Αναλυτών, President Elect του International Organization of Group Analytic Psychotherapy–Melbourne (IOGAP), εκπρόσωπος της Ελλάδας στο Group Psychotherapy Section της European Federation for Psychoanalytic Psychotherapy in Public Sector (EFPP), εκπρόσωπος της ΗΟΡΕ στο European Group Analytic Training Institution Network (EGATIN) και Ιδρύτρια του Transcultural Section του International Association for Group Psychotherapy and Group Processes – (IAGP Board)
ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Ενσυναίσθηση είναι η ικανότητα να αισθάνεται κάποιος, να κατανοεί και να ανταποκρίνεται στην μοναδική εμπειρία του άλλου.
Απαιτούνται οι προϋποθέσεις:
- να είσαι ικανός να συναισθάνεσαι (ή να συντονίζεσαι) με την εσωτερική κατάσταση του άλλου (συναισθηματική και φυσική).
- να προσπαθείς να κατανοήσεις τι τον οδήγησε σε αυτήν την κατάσταση και
- να λειτουργείς χωρίς να απολέσεις την επίγνωση και τα όρια της δικής σου εσωτερικής κατάστασης
Η ενσυναίσθηση αποτελείται από μία συναισθηματική και μία γνωστική λειτουργία. «Η ικανότητα να αισθάνεσαι και να σκέφτεσαι τον εσωτερικό κόσμο του άλλου» (Kohut 1984).
Τα τραύματα είναι αποτέλεσμα ανεπαρκούς εμπεριέχειν (containing), κρατήματος (holding), φροντίδας (nurturing) και αυθεντικού ενσυναισθηματικού εναρμονισμού.
Αναφέρεται το ισχυρό βιολογικό θεμέλιο της ενσυναίσθησης που υποδηλώνεται στη φράση του Foulkes: “ότι η πραγματική φύση του νου-ψυχής (mind) βρίσκεται στην ανάγκη κάθε προσώπου για επικοινωνία και υποδοχή, με κάθε έννοια του όρου”.
Η διαπροσωπική επίγνωση είναι ένα σχετικά μακροπρόθεσμο αναπτυξιακό απόκτημα.
Η ικανότητα για ενσυναισθηματική κατανόηση (mentalization) αποδίδεται στον πρωταρχικό δεσμό και δεν θεωρείται βιολογικά προκαθορισμένη.
Περιγράφεται η δυνατότητα πολλαπλής ενσυναίσθησης μέσα στο δίκτυο σχέσεων (matrix) της Αναλυτικής Ομάδας (μέσα από τη σχέση με τον θεραπευτή αλλά και τα άλλα μέλη). Επίσης η τροποποίηση και η ανάπτυξη της ενσυναίσθησης ενός εκάστου μέλους.
Ολοκλήρωση του Εαυτού είναι η αναδιοργάνωση του εαυτού και της ικανότητας να νιώθουμε ενσυναίσθηση στην οικογένεια και τα παιδιά, στις σχέσεις ζεύγους, στη φιλία, καθώς και στις εκπαιδευτικές και εργασιακές σχέσεις.
Η ενσυναίσθηση υπηρετεί δύο κλινικές λειτουργίες:
α) κατανόηση, β) ερμηνεία
Η ενσυναίσθηση θεωρητικά αποτελείται από δύο διαδικασίες: α) αντήχηση (resonance) και β) κατανόηση (comprehension). Οι διαδικασίες είναι σύμφωνες με την κλινική εμπειρία που μας δείχνει ότι η ενσυναίσθηση σχετίζεται με την πολλαπλή μεταβίβαση και τις προβλητικές ταυτοποιήσεις στην Αναλυτική Ομάδα.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
- Bion, W.R. (1959) Experience in Groups, New York: Basic Books
- Bolognini, S. (2009) The Complex Nature of Psychoanalytic Empathy: A Theoretical and Clinical Exploration, Fort Da 15:35-56
- Ciaramicoli, P. A. & Ketcham, K. (2000) The Power of Empathy: A Practical Guide to Creating Intimacy, Self-Undrstanding, and Lasting Love http://www.spiritualityandpractice.com /books/excerpts.php?id=13509
- Dalal, F. (1998) Taking the Group Seriously: Towards a Post-Foulkesian Group Analytic Theory, London: Jessica Kingsley Publishers
- Durkin, H. (1964) The Group in Depth, New York: International Universities Press
- Fonagy, P. (2004) Affect Regulation, Mentalization and the Development of the Self, London: Karnac Books
- Foulkes, S.H. & Foulkes (1989) Selected Papers: Psychoanalysis and Group Analysis, London: Karnac Books
- Foulkes, S.H. (1975) Group-Analytic Psychotherapy: Method and Principles, London: Karnac
- Grotstein, J.S. (1981) “Wilfred Bion: The Man, the Psychoanalyst, the Mystic. A Perspective on his Life and Work.” In J.S. Grostein (ed) Do I Dare Disturb the Univers? Beverley Hills: Caesura Press
- Karterud, S. (1998) The Group Self, Empathy, Intersubjectivity and Hermeneutics: A Group Analytic Perspective, in I.N.H. Harwood and M. Pines (eds) Self Experience in Group: Intersubjective and Self Psycholgogical Pathways to Human Understanding. London: Jessica Kingsley
- Kohut, H. (1984) How Does Analysis Cure? Chicago. IL: University of Chicago Press
- Lipgar, M. R. & Pines, M. (2003) Building on Bion: Roots. Origins and Context of Bion’s Contributions to Theory and Practice, London: Jessica Kingsley, Bion and Foulkes on Empathy, pg 254-261
- Nava, A.S. (2007) Empathy and Group Analysis: An Integrative Approach, The Group Analytic Society (London), Vol 40(1):13-28. DOI: 10. 1177/0533316407076112 http://gaq.sagepub.com
- Schermer, L. V. (2010) Reflections on “Reflections on Mirroring”, sagepub.co.uk/journalsPermissions.nav, Group Analysis, Vol 43(3): 214-227: DOI: 10.1177/0533316410371721
- Yogev, (2012) The Development of Empathy and Group Analysis, sagepub.co.uk/ journalsPermissions.nav, Group Analysis, Vol 46(1) : 61-80; DOI: 10.1177/0533316412448312
- Zaki, J., Weber, J., Bolger, N. & Ochsner, K. (2009) The neural bases of empathic accuracy, Proceeding of the National Academy of Sciences 106(27): 11382-87
